خداحافظ رفیق نخستین فیلم امیر نادری و محصول سال ۱۳۵۰ است .
این فیلم یکی از فیلم‌های موسوم به سینمای موج نو است. کارگردان فیلم، برای ساخت آن، با مشکلات فراوانی روبرو گشت .
خداحافظ رفیق با وجود برخی اشکالات مانند به رخ کشیدن بیش از حد دوربین و کش دار بودن بعضی از صحنه‌ها که به پرسه زدن آدم‌های محوری در سطح شهر می‌پردازد و شخصیت پردازی نسبتاً ضعیف (درمقایسه با موفقیت نادری در ایجاد آکسیون ) در مجموع فیلمی خوب و اثرگذار می‌باشد که فراتر از توقع یک تماشاگر از فیلمسازی است که نخستین فیلم خود را می‌سازد .
در این فیلم، برای نخستین بار در سینمای ایران، خشونت به طوری قابل قبول در یک فیلم گنجانده شده بود. صحنه‌های زد و خورد فیلم، هیچ شباهتی با کتک کاری‌های فیلم‌فارسی نداشت .
موسیقی خداحافظ رفیق کاری از اسفندیار منفردزاده است و ترانه «جمعه » نیز با صدای فرهاد در فیلم شنیده می‌شود .
شهیار قنبری در مجموعه‌ای از ترانه‌سروده‌های او که با نام «دریا در من» منتشر شده ، در پانویس این شعر می‌نویسد : در یک عصر جمعه، ترانهٔ جمعه را در خانهٔ اسفندیار نوشتم. روبروی سازمان سینما پیام. بلوار الیزابت دوم (نوشتم). (سپس آن را با موسیقی اسفندیار) ترانه را به امیر نادری و فیلم خداحافظ رفیق‌اش، دوستانه پیشکش کردیم. روی جلد صفحهٔ چهل و پنج دور، سه تصویر سپید و سیاه از جوانی‌ی ما (عکس از امیر نادری). پشت جلد. دستانی چروکیده. پیر. سیاه. گرسنه. پای این تصویر نوشتم: ـ نازنین، هدیه‌ای به تو که هر روزت، جمعه است .
اسفندیار منفردزاده (زادهٔ ۲۴ اسفند ۱۳۱۹ در تهران ( موسیقی‌دان، آهنگساز و تنظیم‌کنندهٔ ایرانی است .
او از سال ۱۳۳۵ فعالیت خود را به عنوان آهنگساز در «رادیو ایران» آغاز کرد، و تا هشت سال بعد ادامه داد. قبل از آن برای مدت کوتاهی در رادیو «نیرو هوایی» و تئاترهای لاله زار عود می‌زد. او هم‌زمان با تنظیم اپرای تخت جمشید (۱۳۴۶) و فتح بابل (۱۳۴۷) آهنگ فیلم‌های هنگامه (۱۳۴۷) و جهنم سفید (۱۳۴۷) هر دو به کارگردانی ساموئل خاچیکیان، را ساخت. آهنگ دو ترانه برای صدای کورس سرهنگ زاده در فیلم حسن کچل (علی حاتمی، ۱۳۴۹)نیز از ساخته‌های اوست. دوران همکاری وی با مسعود کیمیایی درخشان‌ترین دوران کار وی به عنوان سازندهٔ موسیقی فیلم است. او در این دوران آهنگ‌سازی فیلم‌هایی چون گوزن‌ها، تنگنا، داش آکل، خداحافظ رفیق، رضا موتوری و قیصر را به عهده داشت که مشهورترین اثرش موسیقی فیلم قیصر می‌باشد. او همچنین برای موسیقی متن دو فیلم قیصر و رضا موتوری برنده جایزه از جشنواره فیلم سپاس شد. اکثر کارهای او با صدای فرهاد و گوگوش اجرا شده‌اند . چندین فیلم مسعود کیمیایی نیز موسیقی متن او را به همراه دارند. او از کودکی با مسعود کیمیایی دوست بوده‌است.
او که تحصیلاتش را در رشتهٔ موسیقی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران نیمه‌تمام گذاشت، در دانشگاه موسیقی وین نیز نتوانست این رشته را به پایان برساند. او در سال ۱۳۴۶ در زمینهٔ اپراهای تخت‌جمشید نیز فعالیت داشت.
در سال ۱۳۴۴ نیز همراه با علی‌اکبر صدیف، دکتر رضا ناروند، پرویز اتابکی و گروهی دیگر از هنرمندان، در اجرای اپرای فتح بابل در تالار فردوسی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران همکاری داشت .
فرهاد، شهیار قنبری و اسفندیار منفردزاده روی جلد ترانه "جمعه"
امیر نادری ) زادهٔ ۷ خرداد ۱۳۲۴ - آبادان ( کارگردان و نویسنده ایرانی است. وی از سال ۱۳۶۹ در ایالات متحده آمریکا زندگی می‌کند .
او از کارگردانان تأثیرگذار و مهم سینمای موج نو و معناگرای ایران است. نادری از کودکی در سالن سینما و تئاتر کار می‌کرد و با دیدن فیلم و نمایش، خواندن نقد فیلم و معاشرت با منقدان، به طور خودآموخته وارد عالم سینما شد. در ابتدا به عنوان عکاس در چند فیلم مهم سینمای ایران کار کرد. در سال ۱۳۵۰ اولین فیلمش خداحافظ رفیق را کارگردانی کرد. توجه جشنواره‌های جهانی با فیلم دونده و آب، باد، خاک به او جلب شد . دونده از سوی تعدادی از منتقدان در فهرست یکی از تاثیرگذارترین فیلم‌های ربع قرن اخیر معرفی شده‌است. فیلم بعدی امیر نادری «ماه» نام داشت، نادری گفته‌است بیست سال دربارهٔ موضوع این فیلم کار کرده و یک دلیل مهاجرت او از ایران به آمریکا، ساختن فیلم «ماه» بوده‌است . نادری برای فیلم وگاس: بر اساس یک داستان واقعی نامزد جایزه شیر طلایی از شصت و پنجمین جشنواره فیلم ونیز در سال ۲۰۰۸ شد و همچنین برای فیلم‌های دونده و آب، باد، خاک در سال‌های ۱۹۸۵ و ۱۹۸۹ برنده جایزه بالن طلایی جشنواره فیلم سه قاره نانت شد .
پدرش پیش از تولد او فوت می‌کند و مادرش را در شش‌سالگی از دست می‌دهد . همراه با برادر بزرگترش تحت سرپرستی خاله‌اش زندگی می‌کند. کارهایی مانند تخمه‌فروشی جلوی در سینما، کنترل‌چی سالن سینما و آپارات‌چی سینما را در آبادان تجربه می‌کند. از ۱۲ سالگی با تماشای فیلم‌های خارجی در سینمای آبادان، به سینما و نمایش علاقه پیدا کرد و بعد در تئاتر حافظ آبادان نقش‌هایی کوتاه از بچه‌ها را بازی می‌کرد. وی دانش‌آموخته دبیرستان رازی آبادان است. با برادرش به تهران می‌آید و در چند عکاس‌خانه کار می‌کند. آشنایی‌اش با علی‌رضا زرین‌دست پای او را به سینما باز می‌کند. کار در سینما را با عکاسی فیلم «قیصر » ، «حسن کچل » و «پنجره» آغاز کرد. نادری شش‌ماه به انگلستان می‌رود، سال ۱۳۵۰ کار فیلمسازی‌اش را با نویسندگی و کارگردانی خداحافظ رفیق در ایران شروع می‌کند .
خلاصه داستان
ناصر جوان هفت خط و مارگزیده‌ای است که می‌داند دوران باز نشستگی‌اش نزدیک است . به همین جهت می‌خواهد آخرین دزدی‌اش را انجام داده و بعد از این کار کناره گیری کرده و با شیرین زندگی کند ...